Het is belangrijk om ons samen te verdiepen in de zes verschillende onderdelen van het Elementen Ritueel. Het eerste onderdeel van het Elementen Ritueel is de Binnenkomst van de Mannen (Jelals):
Het aantreden van de Mannen gebeurt in de 4-Stap, de Wazifa van de Mannen is "Bis mil lah al-Ham dulil lah", wat betekent: hulde aan de Schepper;
In de Processie van de Mannen komt de vertegenwoordiging van het Element Ether als eerste de Tempel ruimte binnen, dan volgen na elkaar de Elementen Lucht, Vuur, Water en Aarde;
Dit geeft de verandering van geest tot stof weer;
De voorste Man van het Element draagt de Kandelaar, de Mannen achter hem hebben de Houding van Respect;
De Houding van de Mannen zonder Kandelaar is die van Respect: de rechter onderarm boven de linker onderarm voor de borst gekruist, in deze Houding beschermt de Kracht (rechts) het Gevoel (links);
In de Processie wordt de Kandelaar met het Licht, dat aanwezig is in ieder Element, geplaatst bij het Godslicht in het midden van de Tempel ruimte;
Op de plaats volgt gezamenlijk de aanroep: 'we invoke the Presence of God', waarop de begroeting van de Elementen onderling plaatsvindt. De begroeting van de Elementen onderling geeft de harmonie aan die bestaat in de Schepping.
Alles in de Schepping heeft de samenwerking van het mannelijke en het vrouwelijke nodig, wil het tot ontplooiing komen. Volgens mystici vertegenwoordigt het mannelijk aspect (Jelal) de kracht, het scheppende en het vrouwelijk aspect (Jemal) de liefde, het ontvankelijke, de schoonheid. Soms is Jelal te krachtig en leidt tot vernietiging. Ook kan Jemal te zwak zijn om iets tot stand te brengen. Wanneer de Jelal- en Jemalkrachten in het juiste evenwicht gebruikt worden, werken zij opbouwend en leiden tot succes. Zowel bij het werk van het individu als bij dat van de Schepper is liefde de enige kracht die voortbrengt.
Het tweede onderdeel van het Elementen Ritueel is de Binnenkomst van de Vrouwen (Jemals):
De Stappen van de Vrouwen en de Mannen dateren van voor de tijd van de Profeet Zoroaster;
Na elkaar treden de Vrouwen van het Element Aarde, Water, Vuur, Lucht en Ether aan. De stof evalueert tot geest: alles wat geschapen is komt van God en keert tot Hem terug;
De voorste Vrouw van het Element draagt de Offerande. Het Element wordt een gave van het eigen wezen aangeboden. De Vrouwen stemmen zich af op het Element;
De Vrouwen achter de voorste Vrouw hebben de Houding van hun Element aangenomen. Dit toont de verbondenheid met het eigen Element;
Tijdens de Processie worden de Wazifa's uitgesproken. Wanneer een eigennaam van God een bepaald aantal keren wordt herhaald, leidt dit tot het gewenste effect. De herhaling van het Woord leidt tot het vergeten van het zelf;
Bij het uitspreken van de Sura's wordt tijdens de Offerande afgestemd op de eigenschappen van de Elementen. Deze zijn bij de Aarde: vruchtbaarheid en nederigheid; bij het Water: zuivering en gewilligheid; bij het Vuur: verwoesting en oprechtheid; bij de Lucht: aldoordringend en blijdschap; bij de Ether: essentie van alles en inschikkelijkheid;
De Wazifa van de Aarde is Jelal-Jemal: het mannelijke en het vrouwelijke facet. De Wazifa van het Water is Latifa: het vloeiende. De Wazifa van het Vuur is Allah hu Akbar: God is groot. De Wazifa van de Lucht is Ya Shafee-Ya Kafee: genezingskracht van God, het alles doordringende leven van God. De Wazifa van de Ether is Ishq Allah Mah Budh Allah: God is Liefde, Geliefde en Minnaar.
Door een voortdurende afstemming op de eigenschappen van de Elementen in gedachten, tijdens het spreken en bij het handelen ontstaat harmonie in het ware zelf. Alleen in harmonie met zijn omgeving kan de ziel de vrede ervaren, wat het uiteindelijke doel is van de mens.
Het derde onderdeel van het Elementen Ritueel is de Ervaring van de Elementen:
De voorste Man van het Element (achtereenvolgens Aarde, Water, Vuur en Lucht) gaat in de 4-Stap naar het Godslicht en zegt de Wazifa: "Bis mil lah al-Ham dulil lah". Hiermee uit de vertegenwoordiger van de Jelalkracht zijn hulde aan de Schepper;
Tijdens het opheffen van het Licht van het Element, zegt de Man meerdere malen de Sura van dat Element. De Man stemt zich af op de eigenschappen van het Element. De Jelalkrachten worden hierbij met de Elementen verenigd;
De Vrouwen beleven hun Element op de vijf verschillende tonen. Door deze Ervaring begrijpen de deelnemers, dat zij een deel van het Universum zijn. Zij vergeten het "ik" en zijn één met het Element. De JemaIkrachten vormen een volkomen eenheid met hun Element. Het hart is als een stolp die het Licht van de ziel bedekt. De verschillende emoties van het hart vormen de kleuren van de stolp. Iedere emotie wordt veroorzaakt door een bepaald Element. Gaan de ondervindingen van het leven hem ter harte, dan denkt de ziel op dat ogenblik: "Ik ben droevig, blij, bang of grappig." In feite is dit de ervaring van een ogenblik;
Na de Beleving nemen de Vrouwen de Houding aan van hun Element. Als de invloed van een bepaald Element is afgelopen, de emotie is weggevloeid, dan is de ziel even zuiver als tevoren. De ziel beseft: "Wat ik mijzelf dacht te zijn, was ik niet, maar het waren mijn ervaringen. Zelf ben ik de bron, de reiziger en het doel van het bestaan";
De Man gaat achterwaarts terug naar zijn plaats bij het uitspreken van de Wazifa. Alle eerbied en hulde komen toe aan de Schepper;
Bij de Ervaring van het Ether Element gaan de voorste Ether man en de voorste Mannen van de overige Elementen in de 4-Stap naar het Godslicht en zeggen hardop de Wazifa: "Bis mil lah al-Ham dulil lah." De vijf Mannen heffen hun kandelaar en herhalen vervolgens - tegelijkertijd - de Sura van het Ether Element. De Ether Beleving van de Vrouwen volgt. In het Element Ether komen alle Elementen samen. De Jelal- en de Jemalkrachten zijn nu in harmonie met de Elementen;
De Mannen zetten gelijktijdig hun kandelaar neer, lopen drie rondjes in de 4-Stap linksom het Godslicht en zeggen hardop hun Wazifa. De Mannen gaan tegelijkertijd terug naar de plaats van hun Element. De ziel weet dat hij de oneindige Krachten, die in hemzelf leven, kan gebruiken als hij ze leert beheersen. Hazrat Inayat Khan zegt hierover: "De mens is meester van het leven, hier en in het hiernamaals."
Het vierde onderdeel van het Elementen Ritueel is de Kakofonie van Tonen:
Op de plaats van het betreffende Element zingen de verschillende Elementen achtereenvolgens: "A, O, I, U en OE";
Telkens na vijf tellen valt het volgende Element in en houdt z'n Toon aan;
Na de "OE" Toon van het Ether Element zingen alle Elementen gezamenlijk: "OE, OE, OE, OE" (circa 10 tellen);
De materie gaat over in de geest. Alle niveaus van het bestaan zijn gevuld met trillingen, van de aller fijnste tot de meest grove. "De mens die het geheim kent van de trillingen, kent alle dingen", zegt Hazrat Inayat Khan;
Beweging is niet mogelijk zonder trillingen teweeg te brengen. De Elementen bestaan zowel uit trillingen als uit atomen. Iedere werkzaamheid van trillingen brengt een bepaald geluid voort in overeenstemming met de vorm waarin de klank ontstaat. Kleuren en geluiden zijn de uitwerkingen van de Elementen - de grote Krachten - en hebben hun invloed op de menselijke ziel;
Een fijne ziel wordt aangesproken door kleuren en een nog fijnere ziel door geluiden;
Tonen hebben, afhankelijk van het Element waartoe ze behoren, ofwel een warm of een koud effect. Om deze reden kan een geluid een aangename en ook wel een onaangename indruk maken op het lichaam en de geest. De tonen van de Elementen hebben een genezende uitwerking en maken dikwijls het gebruik van kruiden en geneesmiddelen overbodig. Dit genezend effect vindt zijn oorzaak in de trillingen van de vijf Elementen;
Eén trilling brengt een ontelbaar aantal aan andere trillingen voort. Dit laat het idee zien, dat achter alle bewegingen in de gehele Schepping één enkele Oorzaak is. Het Hindoe woord Nada Brahma, betekent: geluid, de Schepper, God;
Het Elementen Ritueel is een ode aan de Schepper van hemel en aarde.
Het vijfde onderdeel van het Elementen Ritueel is het wervelen:
De Mannen staan in de Houding van Respect op de cirkel en de Vrouwen staan in de Houding van hun Element;
Na een buiging tot onder het hart en een draaiing linksom in de Houding van Respect brengen de Mannen hun armen omhoog zoals een roos ontluikt;
Het hoofd is naar links gekeerd, terwijl de ogen over de geopende rechterhand heen kijken;
De rechterhand is ontvangend (met de handpalm naar boven) en de linkerhand gevend (met de handpalm naar beneden), beide op hoofdhoogte;
Draaien gebeurt door de rechtervoet over de linkervoet te zetten;
Tijdens het Wervelen wordt in gedachten de naam van Allah herhaald op de Aardeademhaling.
De Vrouwen volgen tegelijkertijd vanuit de Houding van hun Element, welke zich - na de buiging tot onder het hart en een draaiing in de Houding van Respect - ontvouwt in de Houding van het Wervelen;
De Mannen en Vrouwen Wervelen nu gezamenlijk (de Mannen op de cirkel en de Vrouwen binnen de cirkel).
Het is bekend hoe bij een gelegenheid Jelal-ud-Din Rumi zo werd opgenomen bij de gedachte, dat het hele leven één enkele uiting is van schoonheid in beweging en ritme, dat hij begon in het rond te draaien. Terwijl hij rondcirkelde voor de ogen van zijn leerlingen, zorgde de rok van zijn gewaad bij het wervelen voor een prachtig effect. Dit gebeuren maakte een zo overweldigende indruk op zijn leerlingen, dat de herinnering hieraan nog steeds wordt gevierd.
Tijdens het draaien ontstaat in het centrum van je lichaam een volledig stil punt. Stel je bij het dansen als kanaal open in de wetenschap dat er niets is dan Hij. Je kunt dan de ervaring krijgen, dat het heelal om dat punt heen draait. Als je bij het wervelen rustig bent en je gevoel en gedachten helemaal overgeeft aan God, dan open je voor het Goddelijk Licht. De houding van stille overgave doet Zijn Licht door je heen stromen naar de aarde (van je rechter ontvangende naar je linker gevende hand). De dans is voor God en voor de Schepping. Jezus zei: "Tenzij je danst, zul je niet weten wat er zal gebeuren".
Het zesde onderdeel van het Elementen Ritueel is de Wazifa:
De Jelals en de Jemals (de Mannen en de Vrouwen) maken in de Houding van Respect een ronde achter de voorganger. De Jemals zeggen de Wazifa
"Al Ham dulil lah" en de Jelals stemmen in op de lettergrepen "Al-... -... -.. -lah";
De rechtervoet begint op de lettergreep "Al", de linkervoet op de lettergreep "lah";
Op de Wazifa lopen de Elementen op gelijke afstand achter de voorganger aan de zaal uit.
De betekenis van de Wazifa "Al Hamdulillah" is: alle hulde en dankzegging aan God.
In het Oosten worden de Wazifa's, de namen van God, uitgesproken zowel aan het begin als tijdens en aan het einde van de gewone dagelijkse gesprekken. De Wazifa's bezitten een krachtige geestelijke uitwerking. Het uitspreken van de namen van God is een heilig medicijn en geschikt voor een oneindig aantal doeleinden. De meditatie op de diepere betekenis van de verschillende "schone namen" doet het kleine zelf vergeten.
Het leven is een proces waarin elk probleem als een test beschouwd kan worden. De mens die niet zijn beperkte zelf voor ogen heeft, ziet tijdens de moeilijke omstandigheden van het leven voortdurend uit naar het licht. Het licht van God is zichtbaar in de schepping en in ieder schepsel. Voor hem zijn mensen in hun verschillende graden van ontwikkeling allen de uitingen van Gods Innerlijk Wezen.
Het leven is ongelukkig voor die in zichzelf opgaat (Beker van Saki);
Pas als het hart ledig is, kan het de kennis van God ontvangen (ibid.).
Andere Wazifa's die uitgesproken worden in het Elementen Ritueel zijn de volgende:
"Jelal-Jemal": het mannelijke, het vrouwelijke;
"Latifa": het vloeibare;
"Bismillah": in de Naam van God;
"Allah hu Akbar": God is groot;
"Ya Shafee-Ya Kafee": de genezende Kracht, de alomtegenwoordige Kracht;
"Ishq Allah Ma' Budh Allah": God is liefde, minnaar en geliefde.